Ferrytyna - normy. Jaki wynik ferrytyny jest niepokojący? (2025)

Autor

Magda Ważna

Ferrytyna to białko, które odpowiada w naszym organizmie m.in. za magazynowanie jonów żelaza. Najwięcej ferrytyny znajduje się w wątrobie, szpiku kostnym, mięśniach i nabłonku jelita. Dzięki ferrytynie nasz organizm może skorzystać z magazynowanego żelaza np. gdy jego poziom we krwi zaczyna spadać lub gdy zwiększa się zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Normy ferrytyny są bardzo szerokie, a jej nadmiar lub niedobór może świadczyć o różnych schorzeniach. Jakie są normy ferrytyny?

Ferrytyna - normy. Jaki wynik ferrytyny jest niepokojący? | DuxX / Shutterstock

SPIS TREŚCI

• Czym jest ferrytyna?
• Ferrytyna – normy w zależności od płci i wieku
• Ferrytyna poniżej normy
• Ferrytyna powyżej normy

1. Ferrytyna utrzymuje żelazo w dostępnej i nieszkodliwej formie, co pozwala organizmowi skorzystać z zapasów żelaza w sytuacjach niższego stężenia we krwi
2. Normy ferrytyny są bardzo szerokie i różnią się w zależności od wieku, płci oraz stanu zdrowia pacjenta, a jej nadmiar lub niedobór może świadczyć o różnych schorzeniach
3. Niski poziom ferrytyny w organizmie może prowadzić do rozwoju anemii z niedoboru żelaza, a wysoki, choć w normie, może sygnalizować dużą ilość zapasów żelaza w organizmie
4. Jak dbasz o zdrowie? Odpowiedz na te pytania i poznaj opinię ekspertów!
5. Więcej aktualnych wiadomości znajdziesz na stronie głównej Onetu

Czym jest ferrytyna?

Ferrytyna pełni w naszym organizmie dwie ważne funkcje. Po pierwsze jest swoistym magazynem dla jonów żelaza. Przeważnie przechowywana jest w wątrobie, ale znajduje się również w szpiku kostnym, mięśniach i nabłonku jelita. Szacuje się, że w organizmie dorosłego człowieka jest ok. 1-1,5 g ferrytyny.

Ferrytyna ma za zadanie utrzymywać żelazo w dostępnej i nieszkodliwej formie. Dzięki temu nasz organizm ma dostęp do zapasów żelaza zawsze wtedy, gdy tego potrzebuje, np. w momencie, gdy spada jego stężenie we krwi.

Oprócz funkcji magazynującej żelazo, ferrytyna jest też tzw. białkiem ostrej fazy – jest markerem stanu zapalnego w organizmie.

Ferrytyna i żelazo – jakie są różnice?

Ferrytyna i żelazo są ze sobą ściśle powiązane, ale nie są ze sobą tożsame. Żelazo to pierwiastek, który jest niezbędny do produkcji czerwonych krwinek. Ferrytyna z kolei jest białkiem służącym do magazynowania jonów żelaza. Wysoki poziom ferrytyny (ale w normie) świadczy o dużych zapasach żelaza w organizmie, niski mówi o tym, że te zapasy są na wyczerpaniu.

Ferrytyna – normy w zależności od płci i wieku

Poziom ferrytyny oznacza się w surowicy krwi za pomocą metod immunochemicznych. Jeśli chcemy, żeby wynik był wiarygodny, krew do badań należy pobrać rano, a pacjent musi być na czczo. Ostatni posiłek powinien zjeść ok. 18.00 poprzedniego dnia.

Prawidłowy poziom ferrytyny mieści się w szerokim przedziale:

1. 10-200 µg/l (średnio 35 µg/l) w przypadku dorosłych kobiet;
2. 15-400 µg/l (średnio 90 µg/l) w przypadku dorosłych mężczyzn.

Warto jednak mieć na uwadze, że normy ferrytyny różnią się w zależności od wieku, płci oraz stanu zdrowia. Mogą też nieznacznie się różnić w zależności od laboratorium i metod pomiarowych. Wynik ferrytyny powinien być interpretowany w odniesieniu do innych badań oraz do ogólnego stanu zdrowia pacjenta.

Normy ferrytyny u dzieci wyglądają następująco:

1. <1 roku 12,0-327,0 ng/ml
2. 1-3 lata 6,0-67,0 ng/ml
3. 3-6 lat 4,0-67,0 ng/ml
4. Kobiety: 6-12 lat 7,0-84,0 ng/ml
5. Mężczyźni: 6-12 lat 14,0-124,0 ng/ml
6. Kobiety: 12-17 lat 13,0-68,0 ng/ml
7. Mężczyźni: 12-17 lat 14,0-152,0 ng/ml

Tak jak w przypadku dorosłych, w przypadku dzieci również normy mogą się nieznacznie różnić w zależności od laboratorium i metody pomiaru.

Ferrytyna poniżej normy

Niski poziom ferrytyny w organizmie najczęściej skorelowany jest z niskim poziomem żelaza we krwi, co jest prostą drogą do rozwoju anemii z niedoboru żelaza. Zobacz tutaj: Odczuwasz ciągłe zmęczenie i nie wiesz dlaczego? Sprawdź ferrytynę

Objawy, które mogą świadczyć o tym, że ferrytyna jest poniżej normy to: przewlekłe zmęczenie, problemy z koncentracją, senność, łamliwość paznokci, przesuszona i blada skóra, wypadanie włosów, częste infekcje, zajady w kącikach ust.

Niski poziom ferrytyny może być związany z wiekiem, stanem zdrowia oraz niektórymi procesami fizjologicznymi. Występuje:

1. u dzieci (w porównaniu z populacją dorosłych),
2. u kobiet przed menopauzą (utrata krwi, a co za tym idzie hemoglobiny i żelaza podczas miesiączki),
3. w niedoczynności tarczycy, np. w chorobie Hashimoto,
4. w ciąży,
5. w chorobie Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego i innych zespołach złego wchłaniania,
6. przy niedoborze witaminy C, która jest niezbędna do prawidłowego przyswajania żelaza,
7. jako konsekwencja przewlekłego krwawienia z przewodu pokarmowego, dróg rodnych lub układu moczowego,
8. u osób, które regularnie oddają krew.

Niski poziom ferrytyny powinien być skonsultowany z lekarzem. Na podstawie innych wyników badań (np. morfologii krwi) ustali on postępowanie mające na celu podniesienie poziomu ferrytyny. Doraźnie warto też skorzystać z naszej podpowiedzi jak szybko podnieść poziom ferrytyny w organizmie.

Ferrytyna powyżej normy

Ferrytyna, oprócz magazynu dla jonów żelaza, jest też tzw. białkiem ostrej fazy. Informuje o tym, że w organizmie toczy się stan zapalny. Gdy w organizmie dzieje się coś niepokojącego, poziom ferrytyny może wzrosnąć nawet kilkukrotnie.

Ferrytyna powyżej normy może również świadczyć o obciążeniu organizmu żelazem, szczególnie gdy towarzyszy jej zwiększone wysycenie białka transportowego – transferyny. Ten stan może się pojawić w wyniku intensywnej suplementacji żelaza lub w przypadku, gdy pacjentowi kilkukrotnie przetaczano krew w krótkim czasie. Sprawdź tutaj objawy nadmiaru żelaza we krwi.

Przeciążenie żelazem może być również wynikiem choroby genetycznej – hemochromatozy. W jej przebiegu nadmiar żelaza odkłada się w wątrobie, sercu i trzustce, co prowadzi do uszkodzenia tych narządów. Trudnością w postawieniu właściwej diagnozy może być fakt, że hemochromatoza nie daje specyficznych objawów. Znaki, na które należy zwrócić uwagę to m.in. zmęczenie, nadmierna pigmentacja skóry oraz nieprawidłowe wyniki badań enzymów wątrobowych.

Wysokie stężenie ferrytyny może również pojawić się w przebiegu chorób wątroby, w reumatoidalnym zapaleniu stawów, toczniu rumieniowatym układowym, chorobie Stilla i zespole aktywacji makrofagów. Ponadto może wystąpić u kobiet w ciąży, u pacjentów leczących się onkologicznie, a także w przebiegu przewlekłej choroby nerek.

Ferrytyna ponad normę jest sygnałem do rozpoczęcia diagnostyki. Czasem wystarczy tylko odstawić preparaty zawierające żelazo, a jeśli to nie pomaga pogłębić diagnostykę i skupić się na zlokalizowaniu czynnika sprawczego zaburzenia i usunięciu go.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Treści z serwisu Medonet mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem a jego lekarzem. Serwis ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

• Print Icon
• Mail Icon